De European Accessibility Act: Wat betekent dit voor jouw organisatie?
June 4, 2025Studio Vi
De digitale wereld evolueert voortdurend, en met de komst van de European Accessibility Act (EAA) op 28 juni 2025 wordt digitale toegankelijkheid niet langer een keuze, maar een verplichting. Deze wetgeving heeft aanzienlijke implicaties voor bedrijven en organisaties binnen de Europese Unie. In dit artikel bespreken we wat de EAA inhoudt, voor wie het geldt, en hoe je jouw organisatie kunt voorbereiden op deze belangrijke veranderingen.
Wat is de European Accessibility Act (EAA)?
De European Accessibility Act (EAA) is een Europese richtlijn die tot doel heeft de toegankelijkheid van digitale producten en diensten structureel te verbeteren. De wetgeving, die in juni 2025 in werking treedt, verplicht organisaties binnen de EU om hun technologie en dienstverlening zodanig vorm te geven dat deze bruikbaar zijn voor iedereen, inclusief mensen met een visuele, auditieve, motorische of cognitieve beperking.
Een gezamenlijke standaard voor digitale toegankelijkheid
De EAA is ontwikkeld om versnippering van wet- en regelgeving binnen Europa tegen te gaan. Waar lidstaten voorheen eigen, vaak uiteenlopende toegankelijkheidsrichtlijnen hanteerden, biedt de EAA één geharmoniseerd kader met uniforme eisen. Deze standaardisatie maakt het voor bedrijven eenvoudiger om in meerdere landen te opereren zonder aan verschillende lokale regels te hoeven voldoen, mits zij hun producten en diensten volgens de EAA-criteria ontwerpen.
Brede toepassing op producten en diensten
De reikwijdte van de richtlijn is bewust breed gehouden. Het gaat niet enkel om websites of apps, maar ook om fysieke interfaces zoals geldautomaten, ticketterminals en interactieve kiosken. Daarnaast vallen ook consumentenelektronica zoals smartphones en televisies, e-boeken, digitale communicatiediensten en e-commerce omgevingen onder de regelgeving. Al deze toepassingen moeten voldoen aan dezelfde set toegankelijkheidseisen, waaronder die uit de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1 AA.
Meer dan inclusie: economische en maatschappelijke waarde
Hoewel het bevorderen van inclusie een kernmotivatie is, gaat de EAA verder dan enkel het sociale aspect. Door digitale toegankelijkheid af te dwingen, stimuleert de richtlijn innovatie, concurrentie en economische groei. Een uniforme aanpak verlaagt ontwikkelkosten, opent nieuwe markten en maakt het voor organisaties mogelijk om te investeren in schaalbare, duurzame oplossingen. Toegankelijkheid wordt daarmee niet alleen een morele, maar ook een strategische keuze.
Waarom is de EAA belangrijk voor jouw organisatie?
De European Accessibility Act raakt veel meer dan alleen compliance: het zet de toon voor hoe organisaties hun digitale producten en diensten vormgeven in de toekomst. De richtlijn verplicht bedrijven om hun digitale omgeving opnieuw te beoordelen en aan te passen volgens gestandaardiseerde toegankelijkheidscriteria. Maar naast deze wettelijke noodzaak biedt het ook een kans om je organisatie te positioneren als toekomstbestendig, inclusief en klantgericht.
Wettelijke verplichting met directe gevolgen
De EAA is geen vrijblijvende aanbeveling, maar bindende wetgeving. Organisaties die onder de reikwijdte van de richtlijn vallen, zijn verplicht om hun producten en diensten toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Dit geldt zowel voor nieuwe digitale toepassingen als voor updates of significante wijzigingen aan bestaande systemen. Niet-naleving kan leiden tot formele waarschuwingen, juridische stappen, boetes en, in sommige gevallen, uitsluiting van publieke aanbestedingen of markten waar toegankelijkheid expliciet wordt geëist.
Impact op reputatie en merkperceptie
Los van juridische consequenties heeft de EAA ook impact op de manier waarop je organisatie wordt gezien door klanten, partners en medewerkers. Toegankelijkheid is steeds vaker een maatstaf voor kwaliteit, zorgvuldigheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Organisaties die digitale barrières laten bestaan, lopen het risico om als exclusief of onverschillig te worden ervaren, zeker door een generatie klanten en gebruikers die inclusiviteit vanzelfsprekend vindt.
Breder bereik en betere gebruikerservaring
Organisaties die wél inzetten op toegankelijke digitale ervaringen profiteren van een grotere potentiële gebruikersgroep. In Europa alleen al leven naar schatting 135 miljoen mensen met een beperking, een groep die vaak wordt uitgesloten door ontoegankelijke technologie. Door wél aan hun behoeften tegemoet te komen, vergroot je je bereik én verbeter je de algemene gebruikservaring voor iedereen. Toegankelijke ontwerpen zijn doorgaans duidelijker, consistenter en gebruiksvriendelijker, wat leidt tot hogere klanttevredenheid en conversie.
Welke producten en diensten vallen onder de EAA?
De European Accessibility Act richt zich op producten en diensten die mensen met een beperking helpen om volwaardig deel te nemen aan het maatschappelijk en economisch leven. De wetgeving is expliciet van toepassing op digitale en technologische middelen die essentieel zijn voor communicatie, dienstverlening en participatie.
Concreet betekent dit dat een breed spectrum aan producten en diensten moet voldoen aan uniforme toegankelijkheidseisen.
Computers en besturingssystemen
Deze technologieën vormen vaak de toegangspoort tot werk, onderwijs en publieke diensten. Zowel hardware als de onderliggende software moet toegankelijk zijn voor gebruikers met uiteenlopende beperkingen.
Geldautomaten, ticketmachines en terminals
Fysieke apparaten zoals geldautomaten, self-service kiosken en ticketterminals vallen onder de richtlijn. Omdat zij cruciale toegang bieden tot financiële diensten en mobiliteit, is het essentieel dat zij bedienbaar zijn voor iedereen, inclusief mensen met visuele of motorische beperkingen.
Mobiele apparaten en consumentenelektronica
Smartphones, tablets en televisies die digitale diensten faciliteren, moeten voldoen aan nieuwe toegankelijkheidsnormen. Dit geldt ook voor interfaces en afstandsbedieningen. Voor aanbieders van on-demand en audiovisuele media betekent dit onder meer ondersteuning voor ondertiteling, audiodescriptie en intuïtieve navigatie.
E-books en digitale leessoftware
De toegankelijkheid van e-books en hun bijbehorende platformen is een expliciet onderdeel van de wet. Voorleesfuncties, vergroting van tekst, schermlezer-compatibiliteit en contrastrijke vormgeving zijn daarbij cruciale elementen.
Digitale handels- en dienstenplatformen
Tot slot vallen ook e-commerce omgevingen, klantportalen en andere online diensten onder de EAA. Organisaties die digitale producten of diensten aanbieden, van online winkels tot boekingssystemen, zullen hun platforms moeten optimaliseren voor gebruik door mensen met uiteenlopende beperkingen, op alle apparaten en onder alle omstandigheden.
Met deze brede scope vraagt de richtlijn om een integrale benadering van digitale toegankelijkheid, waarbij zowel de technologie zelf als de gebruikerservaring centraal staan.
Wat zijn de deadlines en tijdlijnen voor naleving?
De European Accessibility Act trad officieel in werking op 28 juni 2019. Vanaf dat moment kregen EU-lidstaten drie jaar de tijd om de richtlijn om te zetten naar nationale wetgeving, met een deadline op 28 juni 2022.
Vanaf dat moment geldt een overgangsperiode van nog eens drie jaar voor bedrijven en organisaties. Uiterlijk op 28 juni 2025 moeten alle betrokken producten en diensten voldoen aan de nieuwe toegankelijkheidseisen zoals vastgelegd in de EAA.
Een gefaseerde invoering met harde einddatum
De driejarige transpositiefase bood landen de ruimte om de richtlijn juridisch te implementeren. Voor bedrijven betekent dit dat er nu nog slechts beperkte tijd resteert om hun digitale infrastructuur en dienstverlening in lijn te brengen met de wetgeving. Na juni 2025 geldt volledige handhaving en kunnen sancties volgen bij niet-naleving.
Waarom nú beginnen essentieel is
Hoewel 2025 op papier nog een eind weg lijkt, is tijdige voorbereiding cruciaal. Toegankelijkheidsverbeteringen zijn zelden plug-and-play: het vereist analyse, ontwerpaanpassingen, technische realisatie, testing en soms zelfs platformherbouw. Zeker voor grotere organisaties met meerdere systemen, externe leveranciers en legacy-omgevingen, kan het traject maanden of zelfs jaren in beslag nemen.
Door nú al te starten met een audit en roadmap voorkom je dat je in de knel komt tegen de deadline. Bovendien toon je proactief leiderschap, richting wetgevers én je gebruikers.
Hoe kun je jouw digitale platformen voorbereiden op de EAA?
Het voorbereiden van je organisatie op de European Accessibility Act vraagt om meer dan een oppervlakkige aanpassing. Het vereist een strategische benadering waarbij technologie, design en organisatieprocessen in samenhang worden bekeken. Alleen zo kun je structureel voldoen aan de wetgeving én tegelijkertijd waarde toevoegen aan je digitale ervaring.
Start met een grondige toegankelijkheidsaudit
De eerste stap is inzicht. Zonder te weten waar je digitale platform momenteel staat, is het onmogelijk om doelgericht te verbeteren. Een audit brengt structurele toegankelijkheidsproblemen in kaart, van kleurcontrasten en navigatie tot semantische structuur en toetsenbordbediening. Daarbij worden niet alleen technische tekortkomingen blootgelegd, maar ook UX- en contentgerelateerde barrières die inclusie in de weg staan.
Werk toe naar WCAG 2.1 Level AA-compliance
De WCAG 2.1-richtlijnen vormen het internationale kader voor digitale toegankelijkheid. Deze standaarden zijn juridisch verankerd in de EAA en bieden concrete handvatten voor ontwerp en ontwikkeling. Denk aan vereisten zoals schaalbare tekst, logische heading-structuur, screen reader-compatibiliteit en foutmeldingen met duidelijke instructies. WCAG-compliance is geen eindpunt, maar een fundament voor toegankelijke digitale systemen.
Versterk bewustzijn en kennis binnen je team
Toegankelijkheid is niet alleen een taak voor developers of UX-designers, het is een verantwoordelijkheid van het hele digitale team. Van contentcreatie tot testing, elk onderdeel van het proces vraagt om bewustzijn van toegankelijkheidsprincipes. Investeer daarom in training, kennisdeling en richtlijnen zodat iedereen binnen je organisatie weet wat er speelt én wat hun rol is in het realiseren van inclusieve ervaringen.
Schakel expertise in waar nodig
Toegankelijkheid is een vakgebied op zich. Zeker als je platform complex is of legacy-technologie bevat, is het raadzaam om externe expertise in te schakelen. Een gespecialiseerde partner kan niet alleen technische audits uitvoeren, maar ook begeleiden bij implementatie, validatie en certificering. Zo weet je zeker dat je niet alleen formeel voldoet aan de EAA, maar ook echte impact maakt voor gebruikers.
Wat zijn de gevolgen van niet-naleving van de EAA?
De European Accessibility Act is niet vrijblijvend. Vanaf juni 2025 zal naleving van de toegankelijkheidsrichtlijnen een juridische verplichting zijn voor veel organisaties binnen de EU. Wie die verplichting negeert, neemt niet alleen juridische risico’s, maar ondergraaft ook zijn merkwaarde, klantvertrouwen en marktpositie.
Juridische en financiële consequenties
De EAA is een Europese richtlijn, maar de handhaving vindt plaats op nationaal niveau. Lidstaten hebben de bevoegdheid om zelf sancties vast te stellen, wat betekent dat boetes, dwangsommen of handhavingsmaatregelen kunnen variëren per land. Wat ze gemeen hebben, is hun bindend karakter: organisaties kunnen verplicht worden hun digitale producten of diensten uit de markt te halen, of te investeren in snelle, kostbare herontwikkeling.
Daarnaast kunnen bedrijven die niet voldoen aan de EAA worden uitgesloten van publieke aanbestedingen of contracten waarin digitale toegankelijkheid expliciet is opgenomen als voorwaarde.
Reputatieschade en verlies aan vertrouwen
Toegankelijkheid is niet alleen een wettelijke eis, maar ook een maatschappelijk statement. Consumenten, gebruikers én medewerkers verwachten van moderne organisaties dat zij inclusief zijn, en dus digitaal toegankelijk. Bedrijven die hierin tekortschieten, lopen het risico als verouderd, onverschillig of niet verantwoordelijk te worden gezien.
In een tijd waarin merkloyaliteit steeds meer wordt bepaald door gedeelde waarden, kan niet-naleving directe gevolgen hebben voor de perceptie van je merk en de loyaliteit van je klanten. Het risico is niet alleen reputatieschade, maar ook het structureel verliezen van relevantie in een markt die steeds inclusiever wordt.
Welke voordelen biedt digitale toegankelijkheid naast wettelijke naleving?
Digitale toegankelijkheid wordt nog te vaak gezien als een verplichting, een technische vereiste die moet worden afgevinkt om boetes te voorkomen. Maar organisaties die verder kijken, ontdekken dat toegankelijkheid juist kan fungeren als een strategische groeiversneller. Het verbeteren van digitale toegankelijkheid leidt aantoonbaar tot betere gebruikerservaringen, een grotere doelgroep en hogere conversie.
Toegang tot een bredere markt
In de Europese Unie leven naar schatting meer dan 135 miljoen mensen met een beperking. Dat is geen niche, dat is een demografische realiteit. Door je digitale platformen toegankelijk te maken, open je de deur naar een aanzienlijk groter publiek. Dit vergroot je bereik, opent nieuwe marktsegmenten en creëert mogelijkheden voor inclusieve innovatie.
Toegankelijkheid maakt je merk letterlijk en figuurlijk benaderbaarder. En in markten waarin concurrentie op functionaliteit of prijs beperkt is, wordt dat een krachtig onderscheidend vermogen.
Betere gebruikerservaring voor iedereen
Wat goed is voor mensen met een beperking, is vaak goed voor álle gebruikers. Heldere contentstructuur, logische navigatie, scherp contrast, compatibiliteit met verschillende schermgroottes en eenvoudige interactie dragen direct bij aan een frictieloze digitale ervaring. In een tijd waarin gebruikerservaring het verschil maakt tussen engagement en afhaken, zorgt toegankelijkheid voor een hogere klanttevredenheid én loyaliteit.
Synergie met SEO en technische performance
Toegankelijke websites volgen in veel gevallen exact dezelfde best practices als zoekmachinevriendelijke websites. Denk aan semantische HTML, duidelijke headings, beschrijvende alt-teksten, snelle laadtijden en responsive design. Dit resulteert niet alleen in een hogere vindbaarheid in zoekmachines zoals Google, maar ook in een lagere bounce rate en hogere conversies.
Toegankelijkheid als fundament voor digitale vooruitgang
De European Accessibility Act markeert meer dan alleen een juridische mijlpaal. Het dwingt organisaties om fundamenteel anders te kijken naar hoe digitale producten en diensten ontworpen, ontwikkeld en aangeboden worden. Toegankelijkheid is niet langer optioneel, het is de nieuwe standaard.
Toch is de werkelijke waarde van deze ontwikkeling breder dan compliance. Organisaties die de uitdaging omarmen, zullen ontdekken dat toegankelijkheid leidt tot betere technologie, een sterkere merkbeleving en een inclusieve digitale strategie die iedereen bereikt.
Door vandaag te investeren in toegankelijkheid, bouw je niet alleen aan een platform dat voldoet aan de regels van 2025. Je creëert een digitale omgeving die duurzaam, schaalbaar én relevant blijft in een wereld waar inclusie de norm wordt.
Toegankelijkheid is geen einddoel, het is een strategisch vertrekpunt voor digitale groei.
Vidar Daniels Digital Director